Naturavetal Logo

Węszące nosy dla środowiska

Psy w akcji na rzecz ochrony przyrody i gatunków

Psy wzbogacają nasze codzienne życie i ich opiekunowie doskonale znają to z własnego doświadczenia. Jednak często nie zdajemy sobie nawet sprawy, jak wiele ważnych zadań psy wykonują dla ludzi na co dzień i jak cenne jest ich wsparcie w różnych dziedzinach.

Dlatego też szczególnie chętnie informujemy o psach, które pracują dla ludzi i razem z nimi, aby każdego dnia czynić świat nieco lepszym. Możliwości wykorzystania pracy psów są niezwykle różnorodne. Choć początkowo psy służyły głównie w trakcie polowań, obecnie są niezbędne w policji, służbach celnych, wojsku i ratownictwie. Od około 30 lat psy są również coraz częściej wykorzystywane w badaniach i projektach dotyczących ochrony przyrody.

Stowarzyszenie NATURSCHUTZHUNDE jest w pełni zaangażowane w szkolenie psów w tej dziedzinie, a także oferuje platformę do profesjonalnego branżowego dialogu. Brigitte Komposch, biolog i trenerka psów, jest członkinią stowarzyszenia od jego założenia w 2019 roku i cały czas jest bezpośrednio zaangażowana w szkolenie zespołów, a także uczestniczy w różnych projektach ze swoim angielskim springer spanielem.

Cieszymy się, że stowarzyszenie NATURSCHUTZHUNDE poświęciło czas, aby odpowiedzieć na nasze pytania, dotyczące możliwych zastosowań pracy z psami, szkolenia i certyfikacji psów w tej niezwykle interesującej dziedzinie. Rezultatem jest ekscytujący raport, który zagłębia się w fascynujący świat psów służbowych.

W czasach, gdy związek między ludźmi a naturą jest ważniejszy niż kiedykolwiek, psy ratownicze stają się niezbędnymi pomocnikami. Z naszego artykułu dowiesz się, jak ich praca nie tylko chroni dziką przyrodę, ale także buduje pomost między naturą, zwierzętami i ludźmi.

Psy i ochrona przyrody

Jaka jest rola psów służących w dziedzinie ochrony środowiska?

Psy ochrony przyrody to specjalnie wyszkolone psy tropiące, które szukają rzadkich, często trudnych do odnalezienia gatunków zwierząt i roślin lub przynajmniej dowodów ich obecności (np. w postaci odchodów, nor/gniazd, sierści, piór, korzeni, nasion itp.) Zawsze pracują w zespole ze swoimi przewodnikami. 

Mogą na przykład wskazywać obecność wilków, co umożliwia podjęcie działań zapobiegawczych w zakresie ochrony stad lub mogą pomóc odnaleźć gatunki ściśle chronione, dzięki czemu mamy wgląd w ich populacje lub możemy odpowiednio ustanawiać strefy ochronne. 

Pomagają zwalczać nielegalne prześladowania ptaków drapieżnych przez ludzi, znajdować szakale złociste, rysie, żbiki lub choćby ich odchody, a tym samym umożliwiają ludziom zdobywanie cennej wiedzy o ich rozmieszczeniu. 

Jakie są korzyści z używania psów ratowniczych?

Psy są zdecydowanie skuteczniejsze od ludzi w realizacji wielu zadań. Wykorzystujemy ich naturalne zdolności na przykład podczas szukania padłych nietoperzy i ptaków pod turbinami wiatrowymi. Aby ocenić wpływ turbin wiatrowych na gatunki chronione, psy szukają szczątków zwierząt, które zginęły w wypadkach w ich pobliżu. Psy znajdują więcej nieżywych ptaków niż ludzie, są w stanie wytropić nawet najmniejsze okazy i potrzebują na to znacznie mniej czasu niż my. Mogą również przeszukiwać obszary, które są gęsto zarośnięte i trudniej dostępne dla człowieka.

Również szukanie schronień gatunków nietoperzy żyjących w dziuplach i szczelinach drzew jest bardzo złożonym zadaniem. Wszystkie nietoperze są ściśle chronione w UE, a niszczenie lub zakłócanie ich miejsc rozrodu i schronienia jest zabronione. Psy uczą się wykrywać odchody nietoperzy, a następnie wskazują ich kryjówki, nawet jeśli nie przebywa tam obecnie żaden nietoperz. Potrafią także namierzyć wykorzystywane dziuple w drzewach, znajdujące się kilka metrów nad ziemią.

Poza ssakami, ptakami i gadami, psy są również wykorzystywane do wykrywania płazów, ryb, mięczaków, owadów i roślin.

Czy każdy pies może zostać psem służbowym?

Jeśli pies lubi swoją pracę, jest sprawny fizycznie i dobrze współpracuje z właścicielem, wówczas jego pochodzenie i rasa nie mają znaczenia.

Szczególnie dobrze do pracy na rzecz ochrony przyrody nadają się psy, które lubią używać nosa i można przy tym je łatwo zmotywować zabawkami lub jedzeniem. Pies taki powinien być łatwy we współpracy i fizycznie zdolny do pracy przez wiele godzin, często w trudnym terenie.

Czy istnieje minimalny lub maksymalny wiek rozpoczęcia treningu?

Trening poprzez zabawę można rozpocząć już w wieku szczenięcym. I tak długo, jak pies jest zdrowy i sprawny, praca może być z powodzeniem wykonywana.

Jakie kryteria muszą spełniać przewodnicy psów?

Zadaniem przewodnika jest umiejętność dobrego czytania psa i wspierania go w najlepszy możliwy sposób podczas poszukiwań w zależności od terenu, roślinności, warunków wiatrowych itp. Ponadto ludzka część zespołu musi również być w stanie poruszać się po terenie, mieć dobre wyczucie kierunku i być w stanie wykonywać zadania związane z danym projektem w warunkach „bojowych”.

Jak długo trwa szkolenie psa ratowniczego? 

Szkolenie oferowane przez stowarzyszenie NATURSCHUTZHUNDE przede wszystkim szkoli ludzi, aby krok po kroku prowadzili swoje psy do zdobywania pożądanych umiejętności. Szkolenie składa się z części teoretycznej w formie webinarów (samodzielna nauka) oraz praktycznych kursów weekendowych (od piątku do niedzieli). Uczestniczy się w nich do momentu, aż pies wykaże pożądane zachowania i umiejętności. W zależności od poziomu wyszkolenia i doświadczenia psa i opiekuna, szkolenie trwa około roku.

Jak organizowany jest weekendowy kurs praktyczny w NATURSCHUTZHUNDE?

Weekendowe kursy przebiegają zgodnie z poziomem wyszkolenia uczestników. Grupy są tworzone po odpowiedniej ocenie z pierwszego dnia kursu. Trener pracuje z maksymalnie sześcioma zespołami człowiek-pies. Przywiązujemy dużą wagę do zindywidualizowanej struktury ćwiczeń, zarówno pod względem treści, jak i etapów szkolenia. Pod koniec każdego weekendu kolejne etapy szkolenia są omawiane ze wszystkimi uczestnikami. Do czasu kolejnego kursu zespoły ćwiczą samodzielnie i mają możliwość przesłania nagrań wideo ze swoich sesji treningowych w celu uzyskania informacji zwrotnej od zespołu szkoleniowego.

Kursy odbywają się w różnych krajach związkowych w Austrii i obecnie każdego roku oferowanych jest od sześciu do siedmiu kursów.

Na czym koncentruje się szkolenie?

Czego pies musi się nauczyć, aby dołączyć do służby w ochronie środowiska?

Szkolenie opiera się głównie na pozytywnym wzmocnieniu. W tym czasie pies uczy się rozpoznawać pożądany zapach docelowy, szukać go w terenie i wskazywać w sposób czytelny dla przewodnika.

Czy w NATURSCHUTZHUNDE trzeba zdawać testy?

Aby zagwarantować jednolicie wysoki standard szkolenia, nasza organizacja opracowała specjalne zasady testowania oraz certyfikacji. Określają one kryteria testowe w różnych kategoriach. Każdy zespół, który spełnia te wymagania, może ubiegać się o certyfikację. Certyfikacja odbywa się w dwóch etapach:

Część A - Weryfikacja prawidłowego oznaczania zapachu docelowego

Część B - Ocena wydajności poszukiwania

W zależności od częstotliwości pracy zespołu, ponowna certyfikacja jest wymagana po 18 lub 24 miesiącach.

Jakie są możliwe zastosowania po szkoleniu na psa w służbie ochrony środowiska?

Po zakończeniu szkolenia zespół otrzymuje certyfikat stowarzyszenia NATURSCHUTZHUNDE. Zespół może następnie przystąpić do działania w praktyce. Po procesie certyfikacji organizacja oferuje również specjalny coaching, aby ułatwić przejście od szkolenia do praktyki. Zespoły przeszkolone przez naszą organizację są obecnie wykorzystywane w zakresie szeroko rozumianej ochrony przyrody, w przypadkach nielegalnego prześladowania gatunków chronionych, w poszukiwaniu ofiar pod turbinami wiatrowymi oraz jako wsparcie dla różnych projektów naukowych.

Jakie kwalifikacje powinien spełnić trener, aby móc szkolić psy ratownicze? W jaki sposób podjęłaś się tej pracy?

Wszyscy trenerzy w naszej organizacji ukończyli specjalistyczne szkolenia i mają co najmniej jednego certyfikowanego psa, którego sami wyszkolili. Natknęłam się na NATURSCHUTZHUNDE dzięki mojej pracy jako biolog i od razu zafascynowały mnie możliwości praktycznego zastosowania wiedzy i umiejętności. NATURSCHUTZHUNDE to doskonała okazja do połączenia mojej pasji do biologii i psów.

Jak zainteresowane osoby mogą znaleźć zespół psów chroniących środowisko?

Strona internetowa stowarzyszenia (www.naturschutzhunde.at) zawiera listę zespołów gotowych do działania. Można je również zorganizować na życzenie (info@naturschutzhunde.at).

Informacje Naturavetal®

Słowo końcowe

Chcielibyśmy podziękować stowarzyszeniu NATURSCHUTZHUNDE za ten wspaniały wywiad. Mamy nadzieję, że pomoże on podnieść świadomość na temat psów służbowych i możliwości, jakie wynikają z ich wykorzystania.

W świecie, który w coraz większym stopniu charakteryzuje się świadomością ekologiczną, psy poszukiwawcze wykonują niezastąpioną pracę w służbie ochrony środowiska. Dzięki swoim wyjątkowym umiejętnościom i bliskiej więzi z ludźmi, psy te pomagają chronić zagrożone siedliska i gatunki. Ich zaangażowanie jest nie tylko imponujące, ale także stanowi inspirujący przykład tego, jak partnerstwo między ludźmi i zwierzętami może mieć trwały wpływ na nasze otoczenie. Mamy nadzieję, że organizacje przyrodnicze nigdy nie ustaną w wysiłkach i będą zawsze pomagać w zachowaniu różnorodności naszego naturalnego świata dla przyszłych pokoleń.

Jeśli mają Państwo jakiekolwiek pytania, zapraszamy do kontaktu telefonicznego. Chętnie udzielimy wszechstronnych porad. Można się z nami skontaktować od poniedziałku do piątku w godzinach od 9 do 17 pod numerem 785 556 667 lub mailowo: info@naturavetal.pl.

Próbki karmy Naturavetal®

Chętnie prześlemy próbki karmy i pomożemy wybrać odpowiednią odmianę.

Newsletter Naturavetal®

W naszym biuletynie przekazujemy praktyczne informacje na temat naturalnej, zdrowej karmy dla psów i kotów.